به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ جنگ روسیه با اوکراین تاثیرات زیادی در روابط و دیپلماسی کشورهای زیادی باهم داشته است. اما چیزی که کمتر به آن پرداخته شده است امنیت غذایی بسیاری از کشورهاست که به این دو کشور گره خورده است. از آن جا که روسیه و اوکراین حدود ۳۰٪ گندم جهان را تأمین می کنند جنگ در این مناطق می تواند سبد غدایی خیلی از کشورهای هان را به خطر بیندازد.
برای ایران "گندم وارداتی" سهم۶۰٪ و "گندم خرید تضمینی" سهم۴۰٪ در سبد نیاز مصرفی دارد. از طرفی روسیه و اوکراین حدود ۳۰٪ گندم جهان را تأمین می کنند. پس اختلال در عرضه آن میتواند سبد غذای خانوار در ایران و جهان را عمیقا متاثر کند.
از ابتدای جنگ روسیه اوکراین نرخ گندم با جهش بی‌سابقه ۵۰ درصدی مواجه شده‌است که علت آن را باید در موارد زیرجستجو کرد.
۱. اختلال عرضه ناشی از جنگ و تهدیدات تحریمی علیه روسیه
۲. رشد قیمت‌های حمل‌و‌نقل
۳. جهش قیمت کودهای شیمایی ناشی از رکوردشکنی نرخ گازطبیعی
۴. تشدید "تقاضای احتیاطی" مشتریان
از آنجا که روسیه بیشترین سهم را در کیک واردات گندم ایران دارد، برای غلبه بر چالش واردات پیشنهاد میشود: دولت به‌جای تخصیص ارز ۴۲۰۰ به واردات گندم، منابع مربوطه را برای رشد نرخ خرید تضمینی اختصاص دهد تا در سال زراعی بعدی با رشد درجه خودکفایی بر تهدید جدی واردات غالب شویم.
کودهای شیمیایی
جهش قیمت انواع کود ازجمله اوره و آمونیا که ناشی از موارد زیر است، باعث جهش هزینه تولید محصولات غذایی میشود:
۱.رشد نرخ گاز
۲.سهم ۶۲% روسیه در تولید آمونیا
۳.رتبه اول روسیه در صادرات اوره و رتبه دوم در تولید پتاس
۴.درخواست روسیه از تولیدکنندگان کود برای توقف صادرات
رشد قیمت کودهای شیمیایی باعث افزایش تمایل تولیدکنندگان ایرانی برای صادرات به جای فروش داخلی آنها به نرخ دولتی میشود که تا امروز حدود 20 همت دولت به آنها ازجمله اوره‌سازان بدهکار است.
بنابراین با رشد ناگزیر صادرات و کاهش عرضه در داخل و نیز رشد هزینه واردات مواجه خواهیم شد.
سایر غلات
اینجا هم شرایط مشابه گندم است و عواملی چون کاهش عرضه روسیه و اوکراین، رشد نرخ کود شیمیایی، جهش هزینه حمل و محدودیت صادراتی در برخی کشورهای تولیدکننده، باعث رشد بی‌سابقه نرخ‌ها شده و میتواند برای کشورهای واردکننده چون ایران شدیدا چالش‌زا باشد. (حدود ۵ میلیارد دلار!)
برای راهکار باید عنوان کرد دولت بدون تعلل باید با تشکیل ستادی برای مدیریت "بحران آینده"، با رصد شرایط و اتخاذ تصمیمات بموقع در "1.نرخ گذاری 2.تخصیص ارز و 3.جایگزینی طرف صادرکننده"،بر این چالش غلبه کند. زیرا ادامه‌‌ی شرایط فعلی برای امنیت‌غذایی کشور میتواند تهدیدی بزرگ باشد.
گزارش از محمدطاهر رحیمی
